Uzroci nastanka mogu biti preterani fizički napor (vježbanje u teretani), naprezanje prilikom pražnjenja zbog zatvora, trudnoća, ishrana s malo vlakana, genetska predispozicija i gojaznost
Iako nema zvaničnih podataka koliko ljudi u Srbiji pati od hemoroida, prema procjenama ljekara, skoro da nema pedesetogodišnjaka koji se bar jednom u životu nije susreo sa ovom boljkom savremenog doba.
Hemoroidi (šuljevi) predstavljaju proširene vene anusa i završnog dijela debelog crijeva. Mogu biti spoljašnji ili unutrašnji. Zastupljeni su kod oba pola, tako da polovina stanovništva starijih od pedeset godina pati od njih, što predstavlja planetarni problem. U većini slučajeva nastaju zbog povišenog pritiska u krvnim sudovima analnog dela i slabosti vezivnog tkiva zida vena. Javljaju se i kao posljedica hroničnog zatvora, nepravilne ishrane (začinjena, ljuta hrana), konzumiranja alkohola, dugotrajnog sjedenja, trudnoće, infekcije anusa, gojaznosti, proliva, starosti… Kao i sva druga oboljenja, šuljevi imaju genetsku predispoziciju.
Dijagnoza i terapija
U većini slučajeva dovoljna je anamneza da ljekar posumnja na hemoroide. Posle toga se obavlja rektalni pregled i potvrđuje dijagnoza. Nekada se preporučuje i kolonoskopski pregled, naročito ako ima krvarenja. Terapija je konzervativna, kao veći broj operativnih, invazivnih i laserskih načina rješavanja hemoroidalne bolesti, u zavisnosti od stepena težine bolesti. Važno je da se s liječenjem počne na vreme kada su prisutni hemoroidi prvog stepena. Hirurški tretman je najzahvalnija procedura jer se postiže potpuno izliječenje. Inače, hemoroidi nemaju nikakvu uzročnu vezu s malignim tumorima debelog crijeva.
Simptomi
prvo se javlja bol tokom ili nakon pražnjenja
zbog iritacije kože postoji svrab
može biti prisutno i krvarenje u stolici
područje oko analnog otvora može biti otečeno i bolno
Promjena stila života
Stručnjaci savjetuju higijensko-dijetetski režim ishrane (više voća, povrća i žitarica), dosta tečnosti, manje začinjene hrane. Obavezna je redovna higijena čmarne regije (pranje nakon velike nužde), obloge od kamilice, insistiranje na redovnoj i ne tako čvrstoj stolici, upotreba masti i čepića. Kod težih oblika pojave šuljeva, koji svrbe, peku i bole, preporučuje se naizmjenična aplikacija hladnih obloga (led) i toplih (mlakih) kupki, baš kao i kod proširenih vena na nogama.
Trudnice na udaru
Kod žena koje su u drugom stanju hemoroidi su uobičajena pojava. Tegobe se uglavnom javljaju u drugoj polovini trudnoće, kao i neposredno posle porođaja. Često javljaju i prilikom samog porođaja zbog pritiska uvećane materice na vene karlice i donju šuplju venu, kada se protok venske krvi usporava u završnom dijelu debelog crijeva. Još jedan razlog pojave hemoroida u trudnoći jeste zatvor, odnosno napor pri pražnjenju crijeva, koji je čest kod budućih mama. Povećan nivo hormona progesterona, koji izaziva opuštanje zida vena, isto tako može da bude uzrok pojave hemoroida kod žena koje su u drugom stanju.
Savjet budućim mamama
Ne može se znati da li će se hemoroidi javiti u trudnoći. U početku su venska proširenja u predelu čmara bezbolna, a zatim se javljaju krvarenje i bol obično nakon stolice. Zato stručnjaci savetuju češće odmaranje. Takođe, ležanje na lijevom boku kako bi se smanjio pritisak materice na vene završnog dela debelog crijeva, redovno vježbanje (za trudnice), lagane šetnje, izbjegavanje podizanja teških tereta i dugo sjedenje.